Podatek PCC przy zakupie mieszkania w 2025: ile, kto płaci i kiedy 0%? + przykłady z Białej Podlaskiej

PCC 2025 Biała Podlaska — w prosty sposób wyjaśniam, kiedy zapłacisz 0%, a kiedy 2% przy zakupie mieszkania. Do tego terminy PCC-3 i koszty hipoteki (19 zł / 0,1%) na lokalnych przykładach.

Spis treści

1. Co to jest PCC i stawki

2. Kto płaci i kiedy

3. 0% „pierwsze mieszkanie”

4. Rynek pierwotny vs wtórny + 6%

5. Hipoteka: 19 zł / 0,1%

6. Przykłady (Biała Podlaska)

7. Checklisty

8. Mini-FAQ

9. Podstawa prawna

1) Co to jest PCC i stawki

PCC to podatek płacony m.in. przy sprzedaży lokalu na rynku wtórnym. Standardowa stawka wynosi 2% wartości rynkowej (lokale, domy, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu).
Podstawą jest wartość rynkowa, nie cena z umowy.

2) Kto płaci i kiedy

Płaci kupujący. Co do zasady notariusz pobiera PCC przy akcie i odprowadza do urzędu. Gdy nie ma płatnika (poza aktem) – PCC-3 w 14 dni.

3) 0% „pierwsze mieszkanie”

Zwolnienie obejmuje sprzedaż prawa do lokalu/domku na rzecz osoby (osób), której w dniu sprzedaży i wcześniej nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział, z wyjątkiem udziału ≤ 50% nabytego wyłącznie w drodze dziedziczenia.
Przy zakupie we dwoje – każdy musi spełniać warunki.

4) Rynek pierwotny vs wtórny + 6%

• Pierwotny (deweloper): cena zawiera VAT → transakcja poza PCC.

• Wtórny: PCC 2%, chyba że spełniasz warunki 0%.

• 6% PCC: od 6. lokalu i każdego kolejnego kupowanego w tej samej inwestycji (na jednej nieruchomości gruntowej), opodatkowanej VAT.

5) Hipoteka: 19 zł / 0,1%

Przy kredycie płaci się PCC od ustanowienia hipoteki: 19 zł (wierzytelność nieustalona) albo 0,1% (ustalona).
Obowiązek powstaje z chwilą oświadczenia o ustanowieniu hipoteki.
Gdy hipoteka nie jest ustanawiana aktem – PCC-3 w 14 dni; jeśli jest w akcie, rozlicza notariusz.

6) Przykłady – Biała Podlaska

Scenariusz 1: Pierwsze mieszkanie na os. Jagiellońskim

Cena: 330 000 zł (48 m², rynek wtórny).
Kupujący: nigdy nie miał innej nieruchomości.
PCC: 0 zł (zwolnienie „pierwsze mieszkanie”).
Gdyby nie zwolnienie: 2% × 330 000 = 6 600 zł.

Scenariusz 2: Mieszkanie w centrum dla pary

Cena: 410 000 zł (56 m², rynek wtórny).
Stan prawny nabywców: jedna osoba ma 25% udziału po spadku; druga – nic.
PCC: 0 zł – udział ≤ 50% i wyłącznie z dziedziczenia nie wyklucza zwolnienia; obie osoby spełniają warunki.

Scenariusz 3: Nowe mieszkanie od dewelopera

Cena: 420 000 zł (45 m², rynek pierwotny).
PCC: 0 zł – transakcja jest w VAT, więc wyłączona z PCC.

Scenariusz 4: Kredyt hipoteczny

Kwota kredytu: 350 000 zł.
PCC od hipoteki: 19 zł (wierzytelność nieustalona) albo 350 zł (0,1%). Rozliczenie PCC-3 w 14 dni, chyba że hipoteka aktem – wtedy rozlicza notariusz.

7) Checklisty

Pierwszy zakup (wtórny)

• Zweryfikuj brak wcześniejszych praw/udziałów (dopuszczalny udział ≤ 50% tylko z dziedziczenia).

• Przygotuj oświadczenie „pierwsze mieszkanie” do aktu.

Kolejny zakup (wtórny)

• Uwzględnij PCC 2% w budżecie; notariusz pobierze przy akcie.

Kredyt / hipoteka

• Ustal z bankiem typ wierzytelności (nieustalona = 19 zł; ustalona = 0,1%).

• Gdy brak aktu dla hipoteki – złóż PCC-3 w 14 dni.

8) Mini-FAQ

Czy 0% działa przy zakupie od dewelopera?
Nie – VAT wyłącza PCC; 0% dotyczy sprzedaży podlegającej PCC (wtórny).

Mam 25% udziału po spadku – czy skorzystam z 0%?
Tak, jeśli udział ≤ 50% i tylko z dziedziczenia; przy zakupie we dwoje każdy musi spełniać warunki.

Kto i jak rozlicza PCC?
Kupujący; zwykle notariusz przy akcie, a poza aktem – PCC-3 w 14 dni.

9) Podstawa prawna:

👉 Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych 

📞 Potrzebujesz wsparcia przy zakupie (PCC, KW, akt notarialny)?

💼 Grzegorz Niedźwiedź, GN-Nieruchomości
📍 Plac Wolności 10, 21-500 Biała Podlaska
📲 tel. 512 343 700
✉️ biuro@gn-nieruchomosci.pl
🌐 www.gn-nieruchomosci.pl

Jeśli chcesz dowiedzieć się, czym jest najem okazjonalny, zobacz mój poradnik:
👉 Najem okazjonalny w Białej Podlaskiej w 2025 – praktyczny poradnik i FAQ dla właścicieli i najemców

Wszystkie treści zamieszczone na tym blogu mają charakter wyłącznie edukacyjny i informacyjny, nie stanowią porady prawnej ani finansowej. Autor dokłada należytej staranności, aby publikowane informacje były aktualne i rzetelne ale nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakiekolwiek decyzje, działania lub zaniechania użytkowników podjęte na podstawie treści zawartych na blogu. Treści bloga nie mogą być traktowane jako indywidualna porada ani podstawa do podejmowania decyzji. W przypadku wątpliwości należy skonsultować się z odpowiednim specjalistą. Ze względu na częste zmiany przepisów, praktyki orzeczniczej oraz możliwe różnice w interpretacji prawa, autor bloga nie gwarantuje pełnej aktualności, kompletności ani jednoznaczności przedstawionych informacji.